نگهداري و مراقبت از گيتار، تميز كردن گيتار و رعايت نكاتي براي افزايش طول عمر گيتار مواردي هستند كه بهتر است يك گيتاريست آنها را انجام دهد. مخصوصا افرادي كه گيتارهاي گرانقيمت و حساس دارند. شايد رعايت بعضي از اين نكات نياز به دقت و حوصله زيادي داشته باشد اما براي كسي كه مي خواهد مراقبت خوبي از گيتار خود بكند و به دوام بيشتر و افزيش طول عمر گيتارش كمك كند، اين نكات بسيار حياتي هستند. ما اين موارد را در ۳ بحث كلي مطرح مي كنيم.

محيط مناسب براي نگهداري گيتار

تفاوتي نمي كند در چه فصلي از سال هستيم، گيتار شما همواره بدنبال يك تعادل در درجه حرارت و ميزان رطوبت است، چراكه هنگام ساخت گيتار، آنرا در يك شرايط كنترل شده قرار مي دهند.

بهترين دماي محيط براي نگهداري گيتار ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتيگراد است. بنابراين سعي كنيد دماي اتاقي كه گيتارتان در آن قرار دارد در همين بازه حرارتي باشد، هواي زير ۱۰ درجه و بالاي ۳۰ درجه مي تواند خطرات جدي براي ساز شما داشته باشد و باعث ترك و تاب برداشتنش گردد و صداي گيتارتان را از حالت استاندارد خارج كند. همچنين گيتارتان را از منابع گرمايشي و سرمايشي مثل بخاري، اجاق گاز و كولر دور كنيد. 

رطوبت مناسب براي نگهداري گيتار بين ۴۵% تا ۵۵% مي باشد. در محيط خشك (زير ۴۰% رطوبت) باعث انقباض و احتمالا ترك برداشتن گيتار مي شود. در اين محيط صداي گيتار نيز كمي تيزتر و خش دارتر مي شود. از آن طرف در رطوبت بيشتر از ۶۰% هم احتمال بادكردن و موج دار شدن چوب گيتار بيشتر مي شود و ممكن است درزهاي گيتار نيز شكننده تر گردند. همچنين در محيط بيش از حد مرطوب صداي گيتار خفه و گرفته مي شود. براي جلوگيري از باد كردن چوب گيتار پيشنهاد مي شود آن را دور از منابع رطوبت مثل دريا، استخر، حوض و حمام قرار دهيد.

با تهيه دستگاه رطوبت سنج، شما مي توانيد رطوبت اتاقي را كه در آن گيتار قرار دارد، اندازه بگيريد. اگر محيط بيش از حد خشك است، مي توانيد با استفاده از دستگاه رطوبت ساز خانگي رطوبت اتاق را افزايش دهيد. اگر هم رطوبت زياد است مي توانيد رطوبت گيرهاي موجود در بازار (پودرهاي سيليكاژل) را تهيه كنيد، آنها را داخل گيتار يا هاردكيس (كه به شدت تهيه آن را توصيه مي كنيم) قرار دهيد و از ميزان رطوبت بكاهيد. توجه داشته باشيد گيتار را نبايد زياد به دستگاه رطوبت ساز نزديك كنيد سعي كنيد اين دستگاه را دور از گيتار قرار دهيد.

تميز كردن گيتار

ساده ترين راه حفظ و نگهداري گيتار، تميز كردن مداوم آن است.  گرد و غبار، جزئي از محيط زندگي شماست و شايد براحتي بتوانيد گرد و غبار را از روي گيتار از بين ببريد اما مشكل از آنجايي شروع مي شود كه اين گرد و غبار با چربي و عرق بدن آميخته مي شود و به بدنه يا سيم گيتار مي چسبد.

زمانيكه با انگشتان دستتان آكورد مي گيريد يا ملودي مي نوازيد، چربي و عرق پوستتان به سيم انتقال پيدا مي كند و در بلند مدت باعث فرسودگي و زنگ زدگي سيم هاي فلزي مي شود. همچنين اين عرق و چربي از سيم ها به صفحه انگشت گذاري (فرت بورد) نفوذ مي كند، بنابراين توصيه مي شود بعد از هرجلسه تمرين سيم هاي گيتار را تميز كنيد.

 بهترين ابزار براي تميز كردن گيتار پارچه نخي نرم و خشك مي باشد. (به هيچ عنوان از مواد شوينده، آب و الكل استفاده نكنيد)

پارچه را بين انگشت اشاره و شست قرار داده (مانند شكل بالا) و در طول سيم شروع به حركت رفت و برگشت كنيد تا جرم هاي روي سيم كاملا پاك شود . 

گيتار داراي يك پوشش لاك الكلي است كه اين پوشش از گيتار محافظت نموده آن را براق و شفاف مي كند كه به آن Finish گيتار مي گوييم. وقتي گرد و غبار و جرم را از روي فينيش گيتار پاك مي كنيم، گيتار سالها براق و شفاف باقي مي ماند.

 براي تميز كردن ساير قسمتهاي گيتار از جمله صفحه صدا (روي گيتار)، پشت و بغل گيتار نيز مي توانيد از پارچه نخي و نرم استفاده نماييد. البته جهت عبور از سيم ها و پاك كردن جرم هاي زير آنها (روي بدنه و صفحه انگشت گذاري) بهتر است از قلم مو استفاده نماييد.

محافظت از Finish گيتار

آب و الكل به فينيش گيتار آسيب مي رساند اما دشمن اصلي آن عرق و چربي بدن است. ما نمي توانيم جلوي تعريق يا گرد و غبار را بگيريم اما با رعايت نكاتي مي توانيم اثر آن را بر روي گيتار كمتر كنيم  و باعث افزايش طول عمر گيتار شويم.

۱- هنگام نواختن گيتار لباس آستين بلند بپوشيد تا از برخورد مستقيم آرنج و بازو به گيتار جلوگيري شود.

۲- حتي الامكان از برخورد شكم و سينه به پشت گيتار جلوگيري كنيد.

۳- بعد از هر جلسه تمرين با يك تكه پارچه نخي نرم و خشك كل گيتار را تميز كنيد.

۴- هنگام نواختن گيتار همواره از لباس هاي تميز استفاده كنيد تا چربي و عرق بدنتان به گيتار منتقل نشود.

۵- از تي شرت ها يا پيراهن هاي داراي دكمه يا زيپ استفاده نكنيد تا آسيبي به پشت گيتار نزند.

۶- هر ۳ يا ۴ ماه يكبار روي بدنه، پشت، بغل و سردسته گيتار را واكس مخصوص گيتار بماليد. يك پوشش نازك كافيست.

ساير نكات مهم

۱- درصورتيكه از گيتار به مدت كوتاهي استفاده نمي كنيد (مثلا چند روز) آنرا روي پايه گيتار قرار داده يا داخل هاردكيس بگذاريدش.

۲- اگر به مدت طولاني از گيتار استفاده نمي كنيد تمام سيم ها را دو سه دور شل كنيد و آن را داخل هاردكيس قرار دهيد.

۳- حداقل سالي يك بار پيچ هاي كوك را با مواد روان كننده سنگين مثل وازلين چرب كنيد و پيچ ها را يكي دوبار بچرخانيد تا روغن به تمام قسمتهاي چرخ دنده برسد.

۴- گيتار را از نور مستقيم خورشيد دور نگه داريد.

۵- گيتار را به مدت طولاني داخل صندوق عقب ماشين قرار ندهيد و حتما از هاردكيس استفاده كنيد.

۶- هر زمان بطور غيرعمد ضربه اي به گيتار وارد كرديد و گيتار ترك برداشت هرچه زودتر آن را نزد يك تعميركار گيتار ببريد تا شكاف آن بيشتر نشود.

۷- گيتار را از شرايط متغير دما و رطوبت دور نگه داريد.